Voordelen en het gevaar
Voordelen van vulkanisme
Vulkanisme brengt veel gevolgen met zich mee, die zowel positieve als negatieve effecten op de omgeving hebben. Er zijn drie duidelijke voordelen aan te wijzen.
Vruchtbare grond
Ten eerste is de grond rondom een vulkaan erg geschikt om gewassen op te verbouwen. De grond is namelijk erg vruchtbaar. De oorzaak hiervan is dat bij een vulkaanuitbarsting een grote hoeveelheid vloeibare lava over zijn hellingen stroomt. In deze lava zitten veel voedingsstoffen die een positief effect hebben op het groeien van planten, onder andere vanwege het hoge siliciumgehalte. Ook de as die neerdaalt na een uitbarsting in de omgeving bevat voedingsstoffen die een uiterst positieve werking hebben op de kwaliteit van de bodem.
Delfstoffen
Een tweede reden waarom er veel mensen rondom vulkanen wonen is dat de grond rondom een vulkaan erg rijk is aan delfstoffen. Dit zijn alle gesteenten en mineralen waar de mens iets aan heeft. De meest voorkomende soort delfstoffen bij vulkanische gebieden is erts.
Wanneer het magma uit de magmakamer ontsnapt, ontstaan er verschillende gangen waar het magma doorheen stroomt. Het magma in sommige van deze gangen stolt echter al voordat het bij het aardoppervlak kan komen. In magma zitten verschillende stoffen. Deze stoffen hebben allemaal een andere stollingstemperatuur. Zo stolt goud bij een relatief hoge temperatuur en ijzer bij een lagere temperatuur. Dit zal tot gevolg hebben dat sommige stoffen eerder zullen stollen dan anderen, waardoor er verschillende ertsen ontstaan in de bodem rondom de vulkaan. Ertsen die veel voorkomen in vulkanische gebieden zijn bijvoorbeeld goud, ijzer en tin.
Toerisme
Tot slot, en dit is misschien wel de meest voor de hand liggende reden, komen op een vulkaan veel toeristen af en toerisme brengt werkgelegenheid met zich mee. Veel gebieden spelen op een slimme manier in op dit natuurverschijnsel door een groot deel van de trekpleisters in het gebied in het teken te zetten van dit onderwerp.
Gevaren van vulkanisme
Naast deze drie voordelen kent het vulkanisme ook een belangrijk nadeel, namelijk het feit dat een vulkaanuitbarsting veel gevaar met zich mee kan brengen. In de meeste gevallen is het gebied rondom de uitbarsting dun- of onbevolkt, bijvoorbeeld doordat de uitbarsting in zee plaatsvindt. Er zijn echter ook dichtbevolkte vulkanische gebieden, zoals Indonesië. Wanneer hier een uitbarsting plaatsvindt, kan dit ernstige gevolgen hebben. Zo kunnen er doden vallen door hongersnood, modderstromen, asregens en pyroclastische stromen.
Hongersnood
Een hongersnood ontstaat wanneer een schaarste over een gebied heerst wegens een tekort aan voedingsmiddelen. In een vulkanisch gebied is veel vruchtbare grond en zullen dus veel gewassen verbouwd worden. Wanneer een vulkaan uitbarst en er een lavastroom ontstaat, van welke de temperatuur op kan lopen tot 1200 graden Celsius, zullen de gewassen in het gebied volledig verwoest worden. Ook kunnen de gewassen bedolven worden onder een dikke laag as. Dit zal als gevolg hebben dat de oogst in het gebied mislukt en er een tekort aan voedingsmiddelen zal ontstaan voor de bewoners in het gebied.
Modderstroom
Een modderstroom, ook wel lahar genoemd, kan ontstaan wanneer de uitbarsting van een vulkaan al plaats heeft gevonden. Dankzij de uitbarsting heeft zich een laag as gevormd op de helling van de vulkaan. Wanneer de as in aanraking komt met een regenbui, zal de dodelijke combinatie zich vormen en zal een dikke laag modder zich een weg banen door het gebied.
Asregen
Een asregen ontstaat wanneer een vulkaan uitbarst en het vulkanische as in de atmosfeer terecht komt. Deze as wordt door de wind verplaatst en kan hele gebieden bedekken. De lagen as kunnen verscheidene meters dik worden en kunnen dodelijk zijn voor de mensen in het gebied. In sommige gevallen moeten de mensen evacueren omdat er een risico is dat daken van huizen bezwijken onder het gewicht van de dikke laag as.
Pyroclastische stroom
Als een vulkaan uitbarst, komt er niet alleen een grote hoeveelheid lava vrij, maar ook veel as, gas en rotsen. Deze stoffen verspreiden zich via de lucht en heeft de naam pyroclastische stroom. De snelheid van deze stroom kan oplopen tot 150 kilometer per uur en een temperatuur bereiken van wel 800 graden Celsius. De stroom verspreidt zich dus snel en kan binnen een mum van tijd de omliggende dorpen of steden bereiken met alle gevolgen van dien.